Onder het glanzende oppervlak van Marokko, met zijn indrukwekkende megaprojecten, schuilt een harde realiteit: de dagelijkse worsteling van gewone burgers. De kloof tussen prestige en armoede voedt een groeiend gevoel van frustratie dat al jaren borrelt.
Langs de Atlantische kust van Casablanca, waar normaal gesproken jongeren voetballen op het strand, verzamelden zich nu kleine groepjes jongeren voor een ander doel. De jeugdbeweging GenZ 212 had via hun Discord-server opgeroepen tot een nieuwe demonstratie tegen corruptie en voor betere publieke diensten.
Hoewel de eerste bijeenkomsten klein begonnen, groeide de menigte snel. Rond een geïmproviseerd podium spraken jonge leiders vol vuur over waardigheid en gelijkheid.
“We zijn hier om ons recht op een waardig leven te verdedigen,” zei de 25-jarige Ibtisam. Haar vriendin Ilham voegde toe: “We zijn niet bang, ook al hebben sommige ouders hun kinderen thuisgehouden uit angst dat het uit de hand loopt.”
Politiegeweld en dodelijke slachtoffers
Sinds de eerste protesten op 27 september probeert de politie de beweging hardhandig neer te slaan. Beelden van jongeren die tijdens interviews werden opgepakt gingen viraal op sociale media. In plaatsen als Lqliaa en Oujda vielen drie doden en twee zwaargewonden door buitensporig politiegeweld, aldus Amnesty International.
De namen van slachtoffers als Amine, een geneeskundestudent die zijn been verloor, en Abdessamad, een filmmaker die werd doodgeschoten terwijl hij de protesten vastlegde, worden nu tijdens demonstraties geëerd.
Na de publieke verontwaardiging versoepelden de autoriteiten hun aanpak. De protesten mogen nu grotendeels doorgaan, maar onder streng toezicht.
‘Geen gezondheidszorg, geen onderwijs, maar wel topstadions’
De slogans van de demonstranten leggen de vinger op de zere plek. Terwijl Marokko miljarden investeert in de bouw van stadions voor het WK van 2030, kampen burgers met stijgende prijzen, droogte, werkloosheid en gebrekkige zorg.
Bij een ziekenhuis in Agadir overleden in september acht zwangere vrouwen na een keizersnede, wat leidde tot woede over het falende publieke zorgsysteem. Tegelijkertijd vierde Rabat de opening van het gloednieuwe Moulay Abdallah-stadion.
“Geen zorg, geen onderwijs, maar wel topstadions!” scandeerden de jongeren.
Volgens het Hoog Commissariaat voor Planning zegt 76 procent van de Marokkaanse gezinnen dat hun levensstandaard het afgelopen jaar is verslechterd. Tegelijkertijd stijgt de werkloosheid onder jongeren – bijna een kwart van de 25- tot 34-jarigen heeft geen baan.
Botsing tussen imago en realiteit
Marokko wil zich presenteren als modern en economisch succesvol, maar volgens velen is dat slechts een façade. Een populaire post op Instagram vatte het scherp samen:
“De Marokkaanse regering is als een moeder die bezoek krijgt: ze maant haar kinderen zich te gedragen en vervangt snel de oude kussens, zodat de gasten niets zien.”
Toch blijft de beweging vreedzaam. Sprekers prijzen tijdens demonstraties zelfs de politie: “Zij zijn ook zonen van dit land, gewone mensen zoals wij.”
Een nieuwe generatie in opstand
GenZ 212, dat in korte tijd meer dan 180.000 leden op Discord verzamelde, noemt zichzelf apolitiek en leiderloos. Het wil geen tussenkomst van politieke partijen of vakbonden en spreekt direct tot de bevolking.
De groep eist onder meer het ontslag van de regering van premier Aziz Akhannouch, een miljardair die door velen wordt gezien als symbool van de groeiende ongelijkheid in het land.
Hoewel de regering inmiddels zegt “open te staan voor dialoog”, blijft de kloof groot tussen de welvaart die het land naar buiten toe toont en de armoede die veel Marokkanen dagelijks ervaren.
Aan het eind van de avond, in de wijk Ain Diab, ruimen jongeren afval op voordat ze in stilte vertrekken. Een teken van discipline en hoop – een jeugd die gehoord wil worden, maar niet langer genegeerd kan worden.
foto: (shutterstock)