De opschorting van de nationale vergadering en artikelen van de grondwet door de emir zou het enige semi-democratische politieke systeem in de Golfregio kunnen bedreigen, zeggen analisten.
De heerser van Koeweit heeft het parlement ontbonden voor maximaal vier jaar, een zet waarvan analisten vrezen dat het het unieke semi-democratische politieke systeem van het land zou kunnen bedreigen.
Op vrijdag kondigde de Koeweitse emir Mishal al-Ahmed Al Sabah aan dat de Nationale Vergadering van de Golfstaat zou worden opgeschort, evenals verschillende artikelen van de grondwet, om het “democratische proces” mogelijk tot 2028 te herzien.
Koeweit heeft het enige gekozen parlement in de Golf. Deze stap komt na jaren van politieke impasses en herschikkingen.
“De recente onrust in de Koeweitse politieke arena heeft een stadium bereikt waarin we niet stil kunnen blijven, dus we moeten alle noodzakelijke maatregelen nemen om het beste belang van het land en zijn volk te bereiken,” zei Emir Mishal al-Ahmed.
“Ik zal op geen enkele wijze toestaan dat democratie wordt uitgebuit om de staat te vernietigen.”
Onder de zeven opgeschorte artikelen van de grondwet is er een die bepaalt dat er binnen twee maanden na de ontbinding van het parlement een nieuw parlement moet worden gekozen, en een ander dat stelt dat wetten door zowel het parlement als de emir moeten worden goedgekeurd.
Deze stap geeft de emir effectief volledige controle over de wetgeving.
Een nieuw parlement, geleid door Ahmad Abdullah Al Sabah, de neef van de emir, werd zondag bij koninklijk besluit benoemd. Verschillende ministers behielden hun posities, waaronder de ministers van olie, financiën en buitenlandse zaken, evenals de premier.
Normaal gesproken kunnen de 50 gekozen leden van het parlement een motie van wantrouwen tegen een minister of de premier aannemen met een eenvoudige meerderheid. De vergadering speelt ook een rol bij de goedkeuring van de keuze van de emir voor een kroonprins.
Het wetgevende orgaan kan ministers interpelleren en over het algemeen de regering beperken in het uitvoeren van haar voorkeursbeleid.
“In de eerste decennia van het parlementaire leven probeerde de nationale vergadering zelden ministers te verwijderen of regeringen ten val te brengen,” vertelde Michael Herb, hoogleraar aan de Georgia State University, aan Middle East Eye.
“De afgelopen jaren is de Nationale Vergadering steeds assertiever geworden, tot het punt dat het voor een regering moeilijk is veel te bereiken zonder zeer responsief te zijn [naar het parlement].”
Strijd om de kroonprins
Deze machtsverdeling heeft geleid tot verlamming, met vier ontbindingen van het parlement in de afgelopen vijf jaar. Het nu ontbonden parlement was in april gekozen.
Hoewel ontbindingen frequent zijn, is een opschorting van het parlement slechts twee keer voorgekomen: in 1976 en 1986.
De afgelopen maanden hebben parlementsleden de regering beschuldigd van corruptie, terwijl het kabinet zei dat het parlement geplande economische diversificatie heeft geblokkeerd.
“De huidige heerser heeft aangegeven dat hij persoonlijk prioriteit geeft aan kwesties van nationale ontwikkeling en stabiliteit boven alles, en toont een bereidheid om deze drastische stap te zetten, in tegenstelling tot de vorige twee heersers,” vertelde Sean Yom, een expert in politiek van het Midden-Oosten aan Temple University, aan MEE.
In zijn aankondiging richtte Emir Mishal zich op niet nader genoemde functionarissen, en stelde dat zij zijn pogingen om een kroonprins te benoemen blokkeerden.
“Sommige mensen gingen zelfs zo ver dat ze zich bemoeiden met de bevoegdheden van de emir, inclusief zijn recht om zijn kroonprins te kiezen,” zei hij, en verklaarde dat hij als emir exclusieve rechten heeft om zijn opvolger te benoemen.
De emir, die in december aan de macht kwam na het overlijden van zijn voorganger, Nawaf Al-Ahmad Al Jaber, heeft nog geen kroonprins gekozen.
“De huidige emir heeft duidelijk geen geduld voor enige echte parlementaire controle over de ministers,” zei Herb. “Het is heel goed mogelijk dat hij een kroonprins wilde selecteren zonder zich zorgen te maken over de reactie in de Nationale Vergadering.”
Analisten hebben gewaarschuwd dat de ontwikkelingen van vorige week kunnen leiden tot een hardhandig optreden tegen dissidentie en politieke oppositie.
“Deze zet kan de unieke traditie van pluralisme en liberalisme in Koeweit schaden, wat uitzonderlijk is niet alleen in de Golf maar ook in de bredere Arabische wereld,” zei Yom.
Hij voegde eraan toe dat Koeweitse activisten en critici sinds de beslissing “ongewoon stil” waren geweest, wat suggereert dat ze voorzichtig kunnen zijn in geval van “harde onderdrukking van publieke dissidentie”.
“Terwijl sommige Koeweiten deze zet verwelkomden gezien hun uitputting met de uiteenvalling van de wetgevende-regeringsrelaties, willen anderen hun democratische normen en praktijken niet opofferen op het altaar van staatsrendement.”
Beweegt richting UAE-systeem
Kristin Diwan, een politicoloog aan het Arab Gulf States Institute in Washington, zei dat de zet in lijn was met het karakter van de emir en zijn wens om een opvolger te benoemen.
“Komend van een veiligheidsachtergrond, heeft hij weinig interesse getoond voor het geven en nemen van de Koeweitse politiek, noch tolerantie voor parlementaire dissidentie,” vertelde hij aan MEE.
“We zien nu al een demping van het gebruikelijke open politieke debat in Koeweit. Nu de grondwet is afgeschaft, is er geen garantie dat het parlementaire leven zal terugkeren.”
Sommige commentatoren hebben gesuggereerd dat de zet deel uitmaakt van een regionaal patroon van het inperken van democratische elementen van de samenleving.
Kristian Coates Ulrichsen, een expert op de Golf aan het Baker Institute, vertelde MEE: “De ruimtes die in de Golf bestonden voor politieke activiteit zijn de afgelopen 15 jaar ingeperkt.”
Ulrichsen noemde Bahrein, Saoedi-Arabië en de VAE als plaatsen waar “systematische onderdrukkingen” en andere maatregelen politieke activiteit hebben gedempt.
“Dus de opschorting van de nationale vergadering in Koeweit is onderdeel van een bredere trend hier.”
Net als verschillende van zijn buren is Koeweit rijk aan olie en beschikt het over een van de grootste soevereine vermogensfondsen ter wereld.
Herb zei dat het mogelijk is dat de emir de politiek in Koeweit in een autocratische richting wil sturen, zoals zijn buren, maar dat dit niet gemakkelijk zal zijn.
“Koeweit heeft een lange geschiedenis van electorale politiek en volksdeelname, dus Koeweit politiek vergelijkbaar maken met de VAE zal een moeilijke taak zijn, een die niet door veel Koeweiten zal worden verwelkomd.”