Youth Against Dictatorship koppelt dienstweigering aan controversiële justitiële hervormingen en onderdrukking van Palestijnen.
Honderden Israëlische middelbare scholieren hebben publiekelijk verklaard dat ze zullen weigeren om in het leger te dienen, uit protest tegen de justitiële hervormingen die het afgelopen jaar voor wijdverspreide onrust en controverse in het land hebben gezorgd.
Hoewel het niet de eerste keer is dat Israëli’s uit protest militaire dienst weigeren, is de beslissing van 230 studenten om de dienst te boycotten de eerste georganiseerde poging om weigering te gebruiken als een specifiek middel om zich te verzetten tegen de gerechtelijke hervormingen van de huidige regering.
In een verklaring die op zondag werd vrijgegeven op de Herzliya Hebrew Gymnasium middelbare school in het centrum van Tel Aviv, verbond Youth Against Dictatorship hun zaak ook expliciet met het verzet tegen de onderdrukking van de Palestijnen.
“Als jonge vrouwen en mannen die op het punt staan dienst te nemen in het Israëlische leger, zeggen wij NEE tegen de dictatuur in Israël en in de bezette Palestijnse gebieden. We verklaren hierbij dat we weigeren om dienst te nemen in het leger, totdat de democratie is veiliggesteld voor iedereen die binnen de jurisdictie van de Israëlische regering leeft,” stond in de verklaring, die in Israël veel aandacht en controverse trok.
In de verklaring stond dat de “dictatuur die al tientallen jaren in de bezette Palestijnse gebieden bestaat, nu naar Israël sijpelt en tegen ons gericht is.
“Gewelddadige kolonisten controleren nu de hele staat. Dit zijn geen recente ontwikkelingen. Ondemocratische houdingen en acties zijn essentieel om dit regime van bezetting en joodse suprematie in stand te houden. Het enige dat veranderd is, is dat het masker nu af is. Geconfronteerd met deze realiteit zeggen we NEE!”
In de afgelopen maanden is de praktijk van het weigeren verschoven van uitsluitend kleine groepen aan radicaal links naar het hart van het publieke discours in Israël.
Honderden reservisten kondigden aan dat ze zich niet langer vrijwillig zouden aanmelden als reservist uit protest tegen wat velen beschouwen als een effectieve “staatsgreep” door premier Benjamin Netanyahu, wiens justitiële hervormingen het parlement zwaar zullen versterken tegenover de rechterlijke macht.
Ook voormalige politici en leden van het veiligheidsapparaat hebben hun steun uitgesproken voor de boycot. Tijdens een demonstratie in Tel Aviv in juli zei voormalig Shin Bet chef Yuval Diskin dat de tijd was gekomen “om te beslissen over de opschorting van vrijwilligerswerk voor de reservisten totdat de wetgeving volledig is gestopt”.
Voormalig minister van Defensie en stafchef Moshe Ya’alon heeft ook gezegd over reservisten die hun dienst stopzetten dat hij “hetzelfde gedaan zou hebben”.
De verklaring van de 230 jongeren is het eerste georganiseerde initiatief met betrekking tot het weigeren van de dienstplicht, die in Israël geldt voor elke man of vrouw op 18-jarige leeftijd, met uitzondering van ultraorthodoxe Israëli’s – die zijn vrijgesteld om religieuze redenen – en Palestijnse burgers van Israël, van wie de meesten niet dienstplichtig zijn.
“De verklaring legt het verband tussen de justitiële revisie en de bezetting. Degenen die de revisie in de Knesset promoten zijn Rotman, Ben Gvir en Smotrich, die kolonisten zijn,” zei de 16-jarige Ella Greenberg Keidar, verwijzend naar een aantal extreem-rechtse wetgevers die de justitiële hervormingen hebben gepusht.
Ze vertelde Middle East Eye dat de wetgeving van de regering verdere bouw in de bezette gebieden en verdere daden van “etnische zuivering” tegen Palestijnen mogelijk maakt.
“Naast het bekritiseren van de kolonisten en de nederzettingen, willen we het ook hebben over het militarisme van de samenleving dat zoiets mogelijk maakt. Bovendien is de hervorming ontworpen om de onderdrukking van holebi’s, vrouwen en immigranten te vergroten,” zei ze.
‘Ik zal geen soldaat van Ben Gvir zijn’
Sommige ondertekenaars zeiden dat ze al van plan waren om dienst te weigeren voordat de huidige extreemrechtse regering werd gevormd, terwijl anderen hun standpunt de afgelopen maanden hebben geconsolideerd.
Tal Mitnick, 17 jaar, vertelde MEE dat hij ondanks zijn zorgen van plan was om zijn hoofd koel te houden en dienst te nemen in een niet-gevechtsfunctie, zodat hij na de militaire dienst een carrière zou kunnen krijgen.
“Toen de protesten begonnen, begon ik actiever te worden en te leren van de mensen om me heen,” zei hij. “Ik besloot om publiekelijk te weigeren. Ik begreep dat deze legereenheden de gevechtseenheden steunen en hen de intolerantie geven om huizen binnen te vallen en Palestijnen te chanteren.”
Hij voegde eraan toe dat de demonstraties ervoor hadden gezorgd dat veel mensen wakker werden en het verband zagen tussen de revisie en de bezetting.
“Persoonlijk begon ik de dingen met elkaar te verbinden, en te zien dat de kolonisten van de Westelijke Jordaanoever de herziening leiden, en waarom het voor hen belangrijk is om het Hooggerechtshof te verzwakken, zodat ze racistische wetten kunnen aannemen en de gebieden kunnen annexeren,” legde hij uit.
Yuval Dag was de eerste die gevangen werd gezet sinds de vorming van de nieuwe regering en het begin van de protesten in januari.
Dag, die 20 is, had al besloten om zijn militaire dienst te weigeren, maar besloot dit bekend te maken nadat de nieuwe extreemrechtse regering was gekozen.
“Op persoonlijk vlak is mijn houding veranderd – ik voelde dat er een verplichting was om publiekelijk te weigeren, om zo verzet te bieden tegen het botte fascistische discours,” legde hij uit aan MEE. “Bij het grote publiek werd de slogan ‘Ik wil geen soldaat van Ben Gvir zijn’ aanvaardbaar, zelfs op plaatsen waar niet over de bezetting werd gesproken, omdat er nu een demon aan de andere kant staat.”
Dag zat 64 dagen in de militaire gevangenis voordat hij werd vrijgelaten.
“Het was een moeilijke ervaring in de gevangenis… Ik hoop dat er meer zullen weigeren en dat het meer geaccepteerd zal worden.”
Weigeren ‘gebruikelijk en geaccepteerd’
In juli keurde de Knesset een belangrijke pijler van het hervormingspakket van de regering goed, namelijk de afschaffing van de Israëlische “redelijkheidnorm”, waardoor het Hooggerechtshof niet langer de mogelijkheid heeft om overheidsbesluiten te blokkeren die het onredelijk acht.
Voorstanders van het plan zeggen dat het nodig is om het machtsevenwicht tussen de overheidstakken te herstellen, terwijl tegenstanders zeggen dat het de checks and balances zal wegnemen en de onafhankelijkheid van het rechtssysteem zal ondermijnen.
Advocaat Noa Levy, die gewetensbezwaarden vertegenwoordigt en Youth Against Dictatorship adviseert, zei dat steeds meer Israëli’s die deelnemen aan de militaire dienst contact met haar hadden opgenomen sinds het begin van de protesten tegen de hervormingen.
Levy vertelde MEE dat ze zeiden dat ze het vertrouwen hadden verloren in de rollen die hen waren toebedeeld, en dat ze werden overweldigd door twijfels na de eerste massale weigeringen, ingegeven door de afschaffing van de redelijkheidnorm.
Voor oudere “refuseniks” is de nieuwe golf van Israëliërs die dienst weigeren bemoedigend.
David Zonsheine, 50, is medeoprichter van de groep Courage to Refuse die dienst weigerde op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza tijdens de Tweede Intifada in het begin van de jaren 2000.
Hij werd in 2002 gevangen gezet nadat hij had geweigerd om als reservist te dienen in de Palestijnse gebieden.
“Meer dan 20 jaar geleden vochten we om Israël terug te brengen naar de moreel goede plaats die men dacht dat het ooit was,” vertelde hij aan MEE.
“We gebruikten ons uniform om met het publiek te spreken – ze begrijpen dat het leger zelf het probleem is, omdat het alle rechtse ideologie produceert, nog extremer dan Ben Gvir.”
Zonsheine zei dat, hoewel hij zijn verwachtingen nog steeds afwachtte, het een positief feit was dat weigering nu “gewoon en geaccepteerd” was.
“De protesten tegen de revisie verschoven de focus van het leger naar het regime,” legde hij uit. “Wij verklaarden dat we niet wilden dienen omwille van wat het leger de Palestijnen aandoet; zij verklaarden dat ze niet wilden dienen in een leger van een regime omwille van zijn acties tegen Israëlische Joden. Nu moeten we de problemen verder uitleggen.”