Iraanse hardliners ‘werkten samen’ met individuen in de VS om valse informatie te verspreiden over de nu op een zijspoor gezette Iran-gezant, vertellen bronnen in Teheran aan Middle East Eye
Hardliners in Iran die gekant zijn tegen een terugkeer van de nucleaire overeenkomst van 2015 hebben samengewerkt met individuen in de Verenigde Staten om de speciale gezant van de VS voor Iran, Robert Malley, af te zetten, hebben bronnen met directe kennis van de zaak verteld aan Middle East Eye.
Malley leidde de inspanningen van de regering Biden om de haperende deal nieuw leven in te blazen voordat hij eind juni met administratief verlof werd gestuurd.
De voormalige ambtenaar uit het Obama-tijdperk had geholpen bij het opstellen van het akkoord van 2015 en was eerder in zijn carrière betrokken bij de mislukte poging van de voormalige president Bill Clinton om vrede te bewerkstelligen tussen de Israëli’s en de Palestijnen.
Op 29 juni werd Malley echter met onbetaald verlof gestuurd, nadat hij wekenlang niet actief was geweest in zijn functie.
Hij had zijn collega’s verteld dat hij verlengd verlof nam om niet nader genoemde familieredenen, maar zijn veiligheidsmachtiging werd eerder dit jaar opgeschort.
Pogingen om de Iraanse nucleaire overeenkomst nieuw leven in te blazen, die op sterven na dood is sinds Washington zich in 2018 terugtrok onder president Donald Trump, begonnen in september veelbelovend te worden, toen de VS in gesprek ging met Iran in een poging de spanningen te verminderen.
Die besprekingen waren gericht op het schetsen van stappen om het nucleaire programma van Iran te beperken, de vrijlating van gedetineerde Amerikaanse burgers in de Islamitische Republiek te bewerkstelligen en sommige Iraanse tegoeden in het buitenland vrij te geven.
Maar net toen werd gemeld dat Iran en de VS op het punt stonden een tijdelijke deal te sluiten die Iran zou belonen voor het verminderen van zijn uraniumverrijkingsactiviteiten, verdween Malley.
Bronnen in Teheran vertelden Middle East Eye dat het ontslag van Malley zowel hardliners in Teheran als individuen in de Verenigde Staten die tegen een terugkeer naar het akkoord zijn, tevreden stelde.
Een bron in Teheran vertelde MEE dat “bepaalde hardliners en invloedrijke elementen binnen Teheran en buiten de regering, zonder de toestemming en het bewustzijn van president Ebrahim Raisi, hadden samengewerkt met anti-deal kringen in [Washington] DC om informatie over Malley te fabriceren”.
De bron ging niet dieper in op de gefabriceerde informatie, maar verwees naar een rapport in de regeringsgezinde krant Tehran Times waarin werd beweerd dat Malley geheime documenten had misbruikt en zei dat het deel uitmaakte van een groter plan of puzzel.
“De situatie rond Malley is ongekend, met invloedrijke anti-deal hardliners in Teheran die samenwerken met anti-deal kringen in de VS,” zei de bron. “Hun intentie lijkt te zijn om te voorkomen dat een mogelijke deal tussen Teheran en Washington werkelijkheid wordt.
“Dit is niet de eerste keer dat hardliners in Iran tijdens de ambtstermijn van Raisi hebben geprobeerd om de deal te saboteren”, voegde de bron eraan toe. “Er zijn eerdere gevallen geweest waarbij de anti-deal hardliners in Teheran vooruitgang en een deal hebben belemmerd.”
De bron voegde eraan toe dat de Iraanse regering zich nu bewust is van de elementen in Teheran die een deal proberen te dwarsbomen.
Een andere hooggeplaatste Iraanse bron zei dat Iraanse hardliners het contact met de anti-deal Amerikanen hebben geïnitieerd.
‘Ongepaste’ contacten
Het rapport van de Tehran Times van 10 juli beweerde dat Malley “ongepaste” contacten had met verschillende kringen en individuen, waaronder Iraniërs die betrokken zijn bij de diplomatie van Washington met betrekking tot Iran.
Volgens de krant had Malley als onderdeel van zijn missie regelmatig contact met Iraanse diplomatieke tussenpersonen en geleerden die vaak in de Iraanse media verschenen.
Terwijl Malley zijn beleid in Iran wilde bevorderen, hadden deze individuen hun eigen agenda, beweerde de krant. Naar verluidt is hun “voetafdruk in de afgelopen jaren duidelijk te zien in de diplomatie van Washington ten opzichte van Teheran”.
De krant suggereerde ook dat Malley “zich niet hield aan beschermende principes in zijn omgang met deze personen en enkele punten ter sprake bracht die hij niet mocht bespreken”.
In een ander bericht op 16 juli beweerde de Tehran Times opnieuw dat: “Het grootste probleem van Malley komt voort uit zijn geheime gesprekken met de Iraanse ambassadeur bij de VN Saeid Iravani en zijn ontmoetingen met enkele Iraans-Amerikaanse figuren in de VS.”
Deze beweringen werden later op 26 juli herhaald door The Washington Free Beacon, een rechtse Amerikaanse outlet die fel gekant is tegen de nucleaire deal, die ook suggereerde dat Malley verkeerd omging met geheime informatie.
“Als Malley een document verkeerd zou hebben opgeborgen of een stuk informatie niet zou hebben beveiligd, zou de afdeling diplomatieke veiligheid van het State Department zijn machtiging kunnen intrekken in afwachting van een onderzoek, volgens huidige en voormalige regeringsfunctionarissen,” schreef het.
De Washington Free Beacon citeerde bronnen die beweren dat Malley mogelijk geheime informatie heeft gelekt naar een netwerk van zogenaamde pro-Teheran voorstanders die de Iran-deal van de regering Obama steunden.
Volgens de krant werden deze voorstanders regelmatig gebrieft door Malley en andere betrokkenen bij de oorspronkelijke Iran-deal, om de gespreksonderwerpen van de regering kracht bij te zetten.
Berichten in de Amerikaanse media hebben sindsdien beweerd dat de FBI een onderzoek instelt naar de Iran-voorman van de regering-Biden, terwijl het ministerie van Buitenlandse Zaken Malleys foto en biografie van zijn website heeft geschrapt.
Republikeinse rol?
Een hooggeplaatste bron in Teheran, bekend met de gesprekken tussen Iran en de VS, zei dat Malley had “verklaard dat zijn schorsing het resultaat is van de inspanningen van bepaalde Republikeinen.
“Malley heeft de Iraanse ambassadeur Saeid Iravani verteld dat zijn schorsing geen ernstige zaak was en dat hij snel zou terugkeren,” zei de bron.
“De nieuwe bewering dat Malley geen toestemming had om met Iravani te praten is absurd, aangezien zowel de topambtenaren in Iran als in de VS volledig op de hoogte waren van de gesprekken en hun vertegenwoordigers toestemming hadden gegeven om met elkaar te zitten praten.”
Republikeinse leden van het Congres hebben herhaaldelijk kritiek geuit op Malley’s inspanningen om de deal nieuw leven in te blazen, waarbij sommigen de 59-jarige beschuldigen van het hebben van “radicale” sympathieën met de Iraanse regering en vijandigheid tegenover Israël.
Vorige maand zinspeelde de voorzitter van de Commissie Buitenlandse Zaken van het Amerikaanse Huis en de uitgesproken Republikein Mike McCaul op de mogelijkheid dat Malley verraad zou hebben gepleegd als hij staatsgeheimen zou hebben verstrekt aan een Amerikaanse tegenstander.
“Daar is geen bewijs voor, maar als hij dat deed, zou dat volgens mij verraad zijn,” zei McCaul over Malley.
Ongeacht de oorzaken voor het op een zijspoor zetten van Malley, hebben tegenstanders van de nucleaire deal in Iran de beslissing verwelkomd.
Het officiële nieuwsagentschap van Iran, IRNA – geleid door mensen dicht bij de invloedrijke anti-deal hardliner Saeed Jalili – zei dat het ontslag van Malley “betekenisvol” was en samenviel met de oplossing van bepaalde kwesties tussen Iran en het Internationaal Atoomagentschap.
De IRNA voegde eraan toe dat het ontslag van Malley erop zou kunnen wijzen dat de Amerikaanse regering maatregelen neemt om de activiteiten van bepaalde figuren om deals te sluiten met Teheran te beperken.