Tientallen jaren van spanningen met de politie komen tot uitbarsting als 17-jarige jongen van dichtbij wordt doodgeschoten.
De rellen die Frankrijk teisteren zijn vrijdag hun derde dag ingegaan, met meer dan 667 arrestaties vannacht, volgens minister van Binnenlandse Zaken Gerald Darmanin.
In een tweet zei Darmanin dat de politie te maken had gehad met “zeldzaam” geweld in botsingen met demonstranten.
De onrust is een reactie op het doden van een 17-jarige jongen door een politieagent in Nanterre, een voorstad ten westen van Parijs, op dinsdag.
President Emmanuel Macron hield een veiligheidsvergadering na de rellen en drong aan op een terugkeer naar de orde, terwijl de Franse voetballer Kylian Mbappe en acteur Omar Sy het politiegeweld hebben veroordeeld.
De uitbarsting van geweld is een van de ergste sinds protesten in 2005 die leidden tot drie weken van rellen en de noodtoestand in de buitenwijken van Parijs en andere steden na de dood van twee tieners die werden geëlektrocuteerd toen ze probeerden te vluchten voor de politie.
Wat weten we tot nu toe?
Op dinsdagochtend reed de jongere, Nahel M genaamd, in de Parijse voorstad Nanterre toen de politie hem aan de kant zette voor verkeersovertredingen.
Na een kort gesprek, dat door een omstander werd vastgelegd op zijn mobiele telefoon, trok een politieagent zijn pistool en schoot Nahel van dichtbij neer nadat hij zijn motor opnieuw had gestart. De auto reed vervolgens een paar meter door voordat hij tegen een paal botste.
De openbare aanklager in Nanterre zei dat Nahel, die van Algerijnse afkomst was, gedood werd door een enkel schot dat door zijn linkerarm en borst ging.
Nahel reed zonder rijbewijs en de openbare aanklager zei dat hij op een busbaan reed toen agenten hem probeerden tegen te houden.
Hij stierf ter plaatse en de betrokken agent wordt vastgehouden op verdenking van vrijwillige doodslag, aldus de aanklagers.
Waarom zijn de protesten begonnen?
Aanvankelijk beweerden anonieme Franse politiebronnen dat de bestuurder de twee agenten die hem tegenhielden had geramd, maar de videobeelden toonden aan dat dit niet het geval was.
Op de video was te zien dat de twee agenten geen gevaar liepen toen de auto wegreed.
De verschillende verklaringen leidden tot wijdverspreide woede en voedden de algemene overtuiging dat als de videobeelden er niet waren geweest, het oorspronkelijke politieverslag van de gebeurtenissen zou zijn geloofd.
Wie was Nahel M.?
Nahel was enig kind en werd opgevoed door zijn moeder, Mounia. Hij werkte als pizzabezorger en speelde in de plaatselijke rugbycompetitie.
Hij stond ingeschreven op een universiteit niet ver van zijn woonplaats, om een opleiding tot elektricien te volgen.
Nahel had geen strafblad bij de politie.
De afgelopen drie jaar bracht Nahel een deel van zijn tijd door met spelen voor de rugbyclub Pirates of Nanterre, die zich richt op de rehabilitatie van kinderen die het moeilijk hebben op school.
Tientallen jaren van spanningen met de politie
In de nasleep van het incident gingen mensen in Nanterre de straat op om te protesteren, waaronder de moeder van Nahel die door de politie met traangas werd bestookt.
Zijn moeder verscheen in een video op Instagram samen met een activist tegen politiegeweld en zei: “Ik heb een kind van 17 jaar verloren. Ze hebben mijn baby meegenomen. Hij was nog een kind. Hij heeft zijn moeder nodig.
“Vanochtend zei hij: ‘Mam, ik hou van je’. Ik zei: ‘Wees voorzichtig’.”
Mensen gingen de straat op om te protesteren, staken auto’s in brand en gooiden projectielen naar de politie.
Openbare gebouwen, waaronder scholen, gemeentehuizen en het hoofdkwartier van de Olympische Spelen Parijs 2024 in Seine-Saint-Denis werden ook in brand gestoken.
Tientallen jaren van wantrouwen en vijandigheid tegenover de politie, die door Franse burgers met een migrantenachtergrond alom wordt beschouwd als institutioneel racistisch en vijandig tegenover hen, zijn opnieuw uitgemond in massale protesten.
Tot nu toe zijn er 40.000 politieagenten ingezet om de onrust in het hele land aan te pakken – waaronder 5.000 in Parijs.
Wat is er met de politieagent gebeurd?
De advocaat van de agent die Nahel neerschoot, zei dat de agent zijn excuses heeft aangeboden aan de familie en “kapot” is van wat er is gebeurd.
De politieagent is aangeklaagd voor vrijwillige doodslag.
De hoogste openbare aanklager in Nanterre, Pascal Prache, zei gisteren dat de agent niet had voldaan aan de “wettelijke voorwaarden voor het gebruik van het wapen”.
Een hooggeplaatst lid van een van de belangrijkste Franse politievakbonden wees vrijdag suggesties van de hand dat de politie racistisch zou zijn.
“Je controleert mensen niet vanwege hun huidskleur. Je controleert en arresteert iemand met inachtneming van de feiten,” vertelde Thierry Clair, de adjunct-secretaris-generaal van UNSAD-Police, aan Newsday op BBC World Service radio.
“Nee, de Franse politie is niet racistisch. Er kan sprake zijn van gedrag dat op de grens ligt en sommige agenten zijn bestraft, soms ontslagen, voor dergelijke daden, maar het is iets dat marginaal is, zoals het in elk bedrijf of instelling gebeurt.”