Washington zegt “diep verontrust” te zijn door recente beslissing en uit zijn bezorgdheid over de “opruiende retoriek” van Ben Gvir.
De Verenigde Staten hebben maandag Israël bekritiseerd omdat het de terugkeer van kolonisten naar een verlaten buitenpost op de Westelijke Jordaanoever heeft toegestaan en omdat Itamar Ben Gvir zondag de Al-Aqsa moskee heeft bezocht.
In een persbericht op maandagavond zei Matthew Miller, woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, dat Washington “diep verontrust” was over het recente besluit van Israël om kolonisten toe te staan een permanente aanwezigheid te vestigen in de Homesh-vestiging, die illegaal op Palestijns land is gebouwd.
De buitenpost werd in 2005 ontmanteld als onderdeel van het unilaterale terugtrekkingsplan van toenmalig premier Ariel Sharon.
Maar sinds Benjamin Netanyahu vorig jaar weer aan de macht is, heeft zijn regering – die wordt gedomineerd door leiders van kolonisten – geprobeerd de bouw van nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever te bevorderen.
Israëlische wetgevers hebben in maart wetgeving goedgekeurd waardoor vier verlaten joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever opnieuw kunnen worden opgericht, waaronder Homesh, Sa-Nur, Ganim en Kadim.
Maandag heeft het Israëlische leger een bevel ondertekend dat Israëli ’s toestaat terug te keren naar de ontruimde buitenposten, waarmee de weg wordt vrijgemaakt voor de bouw van een formele nederzetting aldaar.
“We zijn diep verontrust door het bevel van de Israëlische regering dat haar burgers toestaat een permanente aanwezigheid te vestigen in de buitenpost Homesh,” zei Miller in een verklaring.
“Dit bevel is in strijd met zowel de schriftelijke toezegging van voormalig premier Sharon aan de regering Bush in 2004 als de toezeggingen van de huidige Israëlische regering aan de regering Biden,” voegde de woordvoerder van het State Department eraan toe.
De nederzetting Homesh, gebouwd op Palestijns land in particulier bezit, is een van de meest politiek beladen buitenposten en symbolische heuveltoppen op de Westelijke Jordaanoever.
Hoewel zij er sinds 2005 niet permanent aanwezig mogen zijn, hebben kolonisten regelmatig hun aanwezigheid op de heuveltop laten zien, vaak bewaakt door Israëlische soldaten.
Bijna 700.000 kolonisten wonen in meer dan 250 nederzettingen en buitenposten op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem, wat in strijd is met het internationale recht.
Ondertussen zou de extreem-rechtse minister van Financiën Bezalel Smotrich – die verantwoordelijk is voor het burgerlijk bestuur op de bezette Westelijke Jordaanoever – volgens de krant Haaretz de basis leggen voor een verdubbeling van de kolonistenbevolking op de Westelijke Jordaanoever.
Miller bekritiseerde ook Itamar Ben Gvir, Israëls extreem-rechtse minister van nationale veiligheid, voor zijn “provocerende bezoek” aan de Al-Aqsa moskee op zondagochtend “en de bijbehorende opruiende retoriek”.
Ben Gvir bezocht de site in Jeruzalem onder zware beveiliging en verklaarde: “Wij zijn hier de baas.”
“Deze heilige ruimte mag niet worden gebruikt voor politieke doeleinden en we roepen alle partijen op om de heiligheid ervan te respecteren”, aldus de Amerikaanse verklaring.
“Wij bevestigen opnieuw het standpunt dat de VS van oudsher innemen ter ondersteuning van de historische status quo op de heilige plaatsen van Jeruzalem en onderstrepen de speciale rol van Jordanië als bewaarder van de heilige moslimplaatsen in Jeruzalem.”
De Al-Aqsa moskee, die officieel onder Jordaans beheer staat, is een islamitische site waar ongevraagde bezoeken, gebeden en rituelen door niet-moslims verboden zijn, volgens decennia lange internationale overeenkomsten.
Israëlische groepen hebben, in coördinatie met de autoriteiten, lange tijd de delicate regeling geschonden en invallen op de site vergemakkelijkt en gebeden en religieuze rituelen uitgevoerd.