Syrisch-Amerikaanse man klaagt regering Assad aan voor vermeende marteling in gevangenis
Obada Mzaik beweert dat hij fysiek en mentaal gemarteld werd tijdens zijn arrestatie en detentie in Damascus in 2012.
Een Syrisch-Amerikaanse man heeft bij een Amerikaanse rechtbank een aanklacht ingediend tegen de regering van president Bashar al-Assad vanwege zijn vermeende marteling in een Syrische gevangenis.
De rechtszaak werd al in 2022 aangespannen, maar werd maandag openbaar gemaakt door het Center for Justice & Accountability (CJA) en Freshfields Bruckhaus Deringer LLP (Freshfields) namens Obada Mzaik, een Syrisch-Amerikaanse burger die zou zijn vastgehouden en gemarteld op de militaire luchthaven Mezzeh in Damascus, Syrië.
“Deze historische rechtszaak richt zich op de verantwoordelijkheid van het Syrische regime voor het beleid van detentie, marteling, gedwongen verdwijning en executie van mensen die worden gezien als een bedreiging voor het regime,” zei CJA senior staf advocaat Daniel McLaughlin in een verklaring op woensdag.
Mzaik is Amerikaans en Syrisch staatsburger en studeerde civiele techniek aan een universiteit in Damascus. Hij is geboren in Columbus, Ohio, maar verhuisde als kind met zijn familie terug naar Syrië. In 2012 schreef hij zich in voor een programma aan een Amerikaanse universiteit in de hoop een masteropleiding te kunnen volgen. Toen hij terugvloog naar Syrië om zijn familie te bezoeken, werd hij aangehouden voor ondervraging en gearresteerd.
In de rechtszaak staat dat Mzaik na zijn arrestatie en detentie “ernstige fysieke en mentale pijn en lijden” onderging. Hij werd na drie weken vrijgelaten.
“Hij werd brutaal en systematisch geslagen, gegeseld en bedreigd met elektrocutie. Hij werd in onmenselijke omstandigheden vastgehouden en werd gedwongen toe te zien hoe andere gevangenen werden gemarteld, waaronder een van zijn eigen familieleden”, aldus de aanklacht.
Ook “vreesde hij voor zijn leven en wenste hij zijn eigen dood om aan de ellende van zijn detentie te ontsnappen”.
Mzaik zei dat hij deze rechtszaak aanspant “in naam van alle vele Syriërs die gemarteld zijn in detentiecentra, maar die niet de kans krijgen om hun recht te halen”.
De zaak werd aangespannen op grond van de Foreign Sovereign Immunities Act, een Amerikaanse wet die Amerikaanse onderdanen in staat stelt “aangewezen staat-sponsors van terrorisme” aan te klagen wegens foltering. Syrië is een van de vier landen die in Washington op de lijst staan van landen die het terrorisme steunen, samen met Iran, Cuba en Noord-Korea.
‘Staatsbeleid voor detentie’
Volgens het Syrian Network for Human Rights (SNHR) werden tussen maart 2011 en augustus 2022 meer dan 154.000 Syriërs door de regering gearresteerd, terwijl er nog steeds meer dan 135.253 worden vastgehouden of met geweld zijn verdwenen.
Het SNHR heeft in december honderden overlijdensakten verkregen van mensen die onder dwang verdwenen zijn door de regering van Assad.
In het rapport beschreef de in het Verenigd Koninkrijk gevestigde rechtengroep de methode van de Syrische regering om families te informeren dat hun geliefden waren overleden zonder gebruik te maken van officiële kanalen.
Documenten die het SNHR heeft verkregen van klokkenluiders binnen overheidsdiensten onthullen de overlijdensakten van zo’n 547 mensen die in detentiecentra van de regering werden vastgehouden en die sinds 2017 zijn uitgegeven.
De rechtszaak komt terwijl Assad heeft gewerkt aan toenadering tot verschillende Arabische staten. Syrië werd 12 jaar geleden geschorst uit de Arabische Liga, na het brute optreden van de regering tegen massaprotesten tegen het bewind van Assad.
De Verenigde Arabische Emiraten heropenden echter hun Syrische ambassade in 2018 en verwelkomden Assad vorig jaar in Abu Dhabi en Dubai, tijdens zijn eerste reis naar een Arabische staat sinds het begin van de Syrische oorlog in 2011.
Vorige maand kwamen Saoedi-Arabië en Syrië overeen om hun ambassades te heropenen na een 11-jarige bevriezing van de diplomatieke betrekkingen. En woensdag kwam de Syrische minister van Buitenlandse Zaken aan in Saudi-Arabië voor de eerste reis sinds het uitbreken van de burgeroorlog in Syrië.
Volledige normalisatie lijkt echter voor veel Arabische landen niet haalbaar, want de Wall Street Journal meldde deze week dat ten minste vijf leden van de Arabische Liga – waaronder Marokko, Koeweit, Qatar en Jemen – hebben geweigerd Syrië weer tot de groep toe te laten.
Op donderdag zei de premier van Qatar, sjeik Mohammed bin Abdurahman Al-Thani, in een televisie-interview dat de oorspronkelijke basis voor de schorsing van het lidmaatschap van Syrië in de Arabische Liga nog steeds geldt.