Eerste internationale dag tegen islamofobie op 15 maart, te midden van verzet van de Oeigoeren en protesten van Frankrijk en India.
De eerste internationale dag ter bestrijding van islamofobie wordt woensdag gevierd, na een unanieme resolutie van de Verenigde Naties die vorig jaar werd aangenomen.
De resolutie wees 15 maart aan als een nieuwe jaarlijkse dag om haat en vooroordelen tegen moslims aan te pakken.
Verdenking, discriminatie en haat jegens moslims hebben “epidemische proporties” aangenomen, volgens een rapport uit 2021 van de speciale VN-rapporteur inzake godsdienstvrijheid.
De resolutie werd vorig jaar mede-ingediend door meer dan 60 landen, meestal met een moslimmeerderheid.
Hoewel geen enkel land officieel tegenstemde, spraken Frankrijk en India zich uit tegen de resolutie.
Ondertussen heeft het besluit van China om de internationale dag te steunen geleid tot een veroordeling van Oeigoerse activisten en tot een conflict met Washington eerder deze week.
Dit is wat u moet weten over de goedkeuring van de nieuwe VN-dag.
Waarom?
De resolutie is aangenomen vanwege de toegenomen haat tegen moslims over de hele wereld, die zich uit in geweld, haatzaaien en discriminerende praktijken.
15 maart werd specifiek gekozen voor de jaarlijkse dag om samen te vallen met de verjaardag van de aanslag in 2019 op twee moskeeën in Nieuw-Zeeland waarbij 51 mensen omkwamen.
De aanslag werd uitgevoerd door de eenzame schutter Brenton Tarrant, die gewapend was met aanvalsgeweren en jachtgeweren en gekleed was in camouflage-uitrusting.
In een manifest dat Tarrant uren voor de aanslag op het internetforum 8chan plaatste, stond dat hij het hart van een kleine moslimgemeenschap aan de rand van de wereld wilde treffen om wereldwijd een boodschap over te brengen.
“Sinds de tragedie van 9/11 zijn vijandigheid en institutioneel wantrouwen jegens moslims en de islam over de hele wereld alleen maar geëscaleerd tot epidemische proporties,” zei Bilawal Bhutto Zardari, minister van Buitenlandse Zaken van Pakistan, die het VN-evenement mede organiseerde.
“Er is een verhaal ontwikkeld en verspreid dat moslimgemeenschappen en hun religie associeert met geweld en gevaar.
“Dit islamofobe verhaal beperkt zich niet alleen tot extremistische, marginale propaganda, maar is helaas ook geaccepteerd door delen van de reguliere media, de academische wereld, beleidsmakers en het staatsapparaat.”
Bij de herdenking zei secretaris-generaal Antonio Guterres van de VN op vrijdag dat twee miljard moslims wereldwijd “vaak geconfronteerd worden met onverdraagzaamheid en vooroordelen zonder andere reden dan hun geloof”.
Hij noemde “sociaal-economische uitsluiting, discriminerend immigratiebeleid en ongerechtvaardigd toezicht en profilering” als structurele manifestaties van antimoslimhaat die moeten worden aangepakt.
Hij sprak ook van “vooringenomenheid in de media” en “de anti-moslim retoriek en het beleid van sommige politieke leiders”.
Wie steunde en wie was tegen?
De resolutie werd in maart 2022 ingediend door de Pakistaanse VN-gezant Munir Akram, namens de Organisatie voor Islamitische Samenwerking (OIC).
Ze werd mede ingediend door 55 landen met een overwegend islamitische meerderheid in de OIC, waaronder Afghanistan, Bangladesh, Egypte, Maleisië, Saoedi-Arabië en Turkije.
Tijdens de zitting van de algemene vergadering over de resolutie werden nog eens acht landen als mede-indieners toegevoegd: China, Cuba, Nicaragua, Filippijnen, Rusland, Uruguay, Venezuela en Syrië, waarvan laatstgenoemd land uit de OIC is geschorst wegens schendingen van de mensenrechten tijdens de voortdurende burgeroorlog.
Met name Nieuw-Zeeland was geen mede-indiener van de resolutie, hoewel de dag samenviel met de aanslagen in Christchurch.
Frankrijk en India – die beide door hun eigen moslimgemeenschappen zijn beschuldigd van islamofobie – maakten bezwaar tegen de invoering van de internationale viering.
Nicolas de Riviere, de Franse permanente vertegenwoordiger bij de VN, omschreef de resolutie als “onbevredigend” en problematisch en zei vorig jaar tegen de Algemene Vergadering dat Frankrijk de bescherming van alle religies en overtuigingen steunt, maar vraagtekens plaatst bij het uitlichten van een specifieke religie.
“De term islamofobie heeft geen overeengekomen definitie in het internationaal recht, in tegenstelling tot de vrijheid van godsdienst of overtuiging. Maar het is deze vrijheid die Frankrijk verdedigt, net als alle andere openbare vrijheden, zoals de vrijheid van meningsuiting of overtuiging”, aldus de Riviere.
De permanente vertegenwoordiger van India, TS Tirumurti, riep de VN op om “religiofobie” te veroordelen in plaats van islamofobie, en verwees daarbij naar discriminatie van hindoes, sikhs en boeddhisten.
Uiteindelijk waren Frankrijk en India niet tegen de aanneming van de dag bij consensus, hoewel zij zich tegen de motie hadden uitgesproken.
China veroordeelt
Het besluit van China om de dag mede te sponsoren is sterk veroordeeld door Oeigoerse activisten, die Peking ervan beschuldigen een genocidecampagne te voeren tegen de Turkse moslimminderheid in het westen van het land.
Dolkun Isa, hoofd van het World Uighur Congress, een in Duitsland gevestigde belangenorganisatie, zei tegen MEE: “Gezien de brute onderdrukking van Oeigoerse moslims door de Chinese regering en haar oorlog tegen de islam in het algemeen, is het medesponsorschap van China hoogst paradoxaal.
“Als China serieus islamofobie wil bestrijden, moet het eerst naar zijn eigen beleid en de vervolging van Oeigoerse moslims kijken.”
Landen met een moslimmeerderheid die lid zijn van de OIC hebben grotendeels gezwegen over de vervolging van de Oeigoeren.
Veel landen, waaronder de Golfstaten, hebben in plaats daarvan nauwere economische en diplomatieke banden met Peking aangeknoopt.
Voorafgaand aan de internationale islamofobiedag zei Linda Thomas-Greenfield, de Amerikaanse ambassadeur bij de VN, dat de VS formeel hadden erkend dat moslims in toenemende mate het slachtoffer zijn van “discriminatie en geweld”, en noemde zij de behandeling van de Oeigoeren in China en de Rohingya’s in Myanmar.
“We hebben ook vastgesteld dat de Chinese regering genocide en misdaden tegen de menselijkheid heeft gepleegd tegen de overwegend islamitische Oeigoeren en andere etnische en religieuze minderheidsgroepen in Xinjiang,” zei ze.
“De internationale gemeenschap moet deze wreedheden blijven veroordelen. We moeten verantwoording blijven eisen.”
De Chinese ambassadeur bij de VN beschuldigde de VS van “misbruik” van het VN-evenement en van pogingen om verdeeldheid te zaaien tussen China en moslimlanden.
“Wij roepen Amerika op om te stoppen met het zeggen van leugens voor hun politieke belangen. De hele wereld is al lang op de hoogte van de politieke agenda van de VS om Xinjiang te gebruiken om China te veroordelen,” zei een woordvoerder van de delegatie.