Hoge Commissaris van de VN en Britse ministers hadden Riyad opgeroepen de executie van Hussein Abo Al-Kheir tegen te houden. Hij zei dat hij 12 dagen lang was gemarteld om een valse bekentenis te ondertekenen.
Een Jordaanse man die zei dat hij 12 dagen lang werd gemarteld om een valse bekentenis te ondertekenen werd zondag in Saudi-Arabië geëxecuteerd op beschuldiging van drugs, ondanks interventies van de VN en twee Britse ministers van Buitenlandse Zaken.
Hussein Abo al-Kheir, een vader van acht kinderen die de kost verdiende als chauffeur voor een Saoedi-Arabische familie, werd in 2014 gearresteerd omdat hij drugs zou hebben vervoerd, maar hij had lang volgehouden dat hij onschuldig was en zei dat hij was gemarteld om de bekentenis te ondertekenen.
Eind november, toen de executie van al-Kheir aanstaande leek, sloot de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN zich aan bij een groep Britse politici, waaronder de minister voor het Midden-Oosten, Lord Ahmad, die het koninkrijk opriep de moordpartij te stoppen.
Minister van Buitenlandse Zaken David Rutley zei destijds in antwoord op een dringende vraag tegen parlementsleden dat al-Kheir “duidelijk” gemarteld was, dat zijn situatie “afschuwelijk” was en dat de kwestie “op het hoogste niveau” aan de orde was gesteld.
Vier dagen later vroeg Rutley om schrapping van het parlementaire verslag, met de opmerking dat hij een fout had gemaakt.
Zondag was al-Kheir de laatste van 11 mensen die in de afgelopen acht dagen werden geëxecuteerd, wat bij degenen die dodencellen documenteren de vrees deed ontstaan dat er nog meer zouden volgen.
Sinds 2010 heeft Saoedi-Arabië bijna drie keer zoveel buitenlanders geëxecuteerd voor drugsgerelateerde misdrijven die niet voldoen aan de drempel voor “de ernstigste misdrijven” volgens het internationaal recht, aldus Reprieve en de Europese Saoedische organisatie voor mensenrechten in een rapport eerder dit jaar.
Moorden zonder gevolgen
Rechtenorganisaties en parlementsleden hebben hun bezorgdheid geuit over het onvermogen van de VN en het VK om de executies van al-Kheir te stoppen, waarbij sommigen de minister van Buitenlandse Zaken James Cleverly bekritiseerden voor het feit dat hij niet publiekelijk heeft gehandeld.
“De Britse regering wist dat Hussein Abo al-Kheir gevaar liep, maar de minister van Buitenlandse Zaken heeft niet publiekelijk opgeroepen om zijn executie tegen te houden, ondanks het feit dat zijn voorgangers in het verleden dit soort maatregelen hebben genomen”, aldus het Britse parlementslid David Davis in Middle East Eye.
“Het Verenigd Koninkrijk moet duidelijk maken dat het niet langer de ogen sluit voor executies zoals deze, en zich krachtig uitspreken voor anderen die nog steeds gevaar lopen, waaronder minderjarige beklaagden zoals Abdullah al-Howaiti,” zei hij.
Labour parlementslid Chris Bryant zei tegen Middle East Eye: “Dit is een deprimerend en verontrustend moment. Het lijkt erop dat het Verenigd Koninkrijk zich veel te weinig uitspreekt over mensenrechtenkwesties in de Golfstaten.
“Ik hoop dat het VK deze executie zal veroordelen, maar ik vrees dat hun terughoudendheid om eerder iets te zeggen de indruk heeft gewekt dat het VK er niets om geeft.”
Al-Kheir werd geëxecuteerd precies een jaar nadat Saudi-Arabië op één dag 81 mannen had gedood. De week daarop had de toenmalige premier Boris Johnson een ontmoeting met kroonprins Mohammed bin Salman tijdens een bezoek dat door rechtenorganisaties sterk werd bekritiseerd. Tijdens de reis werden nog eens drie mannen geëxecuteerd.
“In plaats van de kroonprins te veroordelen, stonden de wereldleiders in de rij om zijn met bloed besmeurde handen te schudden,” zei Maya Foa, directeur van Reprieve, over de massa-executie.
“De gruweldaad van vandaag en andere zoals deze is het onvermijdelijke resultaat. Wanneer partners aangeven dat het Saudische regime kan doden zonder gevolgen, kun je er zeker van zijn dat het dat ook zal doen.”
Het ministerie van Buitenlandse Zaken van Saoedi-Arabië en de Jordaanse ministeries van overheidscommunicatie en buitenlandse zaken reageerden niet op verzoeken om commentaar.