Ghassan al-Sharbi bleef jarenlang gevangen, zelfs nadat de aanklacht was ingetrokken.
Ghassan al-Sharbi, een in Amerika opgeleide ingenieur die 21 jaar zonder proces gevangen heeft gezeten in Guantanamo, is door de Amerikaanse regering vrijgelaten en naar zijn vaderland Saudi-Arabië gestuurd.
De Periodic Review Board, een beoordelingspanel van de Amerikaanse regering, keurde Sharbi, 48 jaar, goed voor vrijlating in februari 2022 en bepaalde dat Sharbi “niet langer nodig was ter bescherming tegen een aanhoudende significante bedreiging voor de nationale veiligheid van de VS”.
Hij werd vrijgegeven voor overplaatsing, maar diplomaten waren bezig geweest om veiligheidsafspraken te maken met landen die hem wilden opnemen. In september 2022 stelde Pentagon-chef Lloyd Austin het Congres op de hoogte van het voornemen van de VS om Sharbi over te dragen aan Saoedi-Arabië.
“De VS waarderen de bereidheid van het Koninkrijk Saudi-Arabië en andere partners om de voortdurende inspanningen van de VS te ondersteunen in de richting van een weloverwogen en grondig proces gericht op een verantwoorde vermindering van de gedetineerdenpopulatie en uiteindelijk het sluiten van de Guantanamo Bay-faciliteit,” aldus een verklaring van het Amerikaanse ministerie van Defensie.
Sharbi was als eerste het doelwit omdat hij had gestudeerd aan een luchtvaartuniversiteit in Arizona en een vliegopleiding had gevolgd met twee van de highjackers van Al Qaida die betrokken waren bij het 9/11 complot. Hij werd in 2002 in Pakistan opgepakt omdat hij zou hebben geholpen bij het maken van ontstekers voor autobommen die naar Afghanistan zouden worden verscheept.
Militaire aanklagers probeerden hem te berechten en hij werd beschuldigd van “materiële steun aan het terrorisme”.
Amerikaanse rechtbanken oordeelden echter dat de beschuldiging van materiële steun geen erkende oorlogsmisdaad was op het moment van zijn vermeende acties, en de aanklacht werd in 2008 ingetrokken zonder dat het ooit tot een proces kwam. Desondanks werd zijn vrijlating niet goedgekeurd en bleven de VS Sharbi als vijandelijke strijder gevangen houden.
Sharbi is de vierde gedetineerde in Guantanamo die de afgelopen weken is vrijgelaten. Slechts enkele weken geleden werden twee Pakistaanse broers, Abdul en Mohammed Rabbani, vrijgelaten en naar huis teruggestuurd na 20 jaar in Guantanamo Bay te hebben vastgezeten.
Vorige maand werd Majid Khan, een gevangene van Guantanamo die 16 jaar in de gevangenis had doorgebracht en bijna een jaar geleden zijn straf had uitgezeten, vrijgelaten en overgebracht naar Belize.
Momenteel zijn er nog 31 gevangenen in Guantanamo Bay.
Volgens het ministerie van Defensie komen er 17 in aanmerking voor overplaatsing, drie voor een Periodic Review Board, negen voor het proces van militaire commissies en twee gedetineerden zijn veroordeeld in militaire commissies.
Veel juridische deskundigen hebben gezegd dat de militaire tribunalen in Guantanamo Bay een “abjecte mislukking” zijn en hebben de Amerikaanse regering opgeroepen een einde te maken aan de procedures, die al tientallen jaren in het stadium van vooronderzoek zijn blijven steken.