Ontkenning komt na gezamenlijke verklaring dat Israël ermee instemde om “de discussie over nieuwe nederzettingseenheden” vier maanden lang stop te zetten.
Slechts enkele uren na een vergadering tussen Israël en de Palestijnse Autoriteit, die eindigde in een gezamenlijke verklaring waarin een Israëlische toezegging werd gedaan om de besprekingen over nieuwe nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever op te schorten, zei de Israëlische premier Benjamin Netanyahu dat de bouw van Israëlische nederzettingen zal doorgaan.
De schijnbaar tegenstrijdige opmerkingen leidden tot verwarring, omdat een aantal Israëlische functionarissen snel ontkende dat de bouw van nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever wordt bevroren.
De bijeenkomst, die zondag plaatsvond in de Rode Zee-stad Aqaba in Jordanië, werd ook bijgewoond door Egypte en de Verenigde Staten.
Volgens een gezamenlijk communiqué dat zondag door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken werd vrijgegeven, verbond Israël zich ertoe “gedurende vier maanden de besprekingen over nieuwe nederzettingseenheden stop te zetten en gedurende zes maanden geen vergunningen voor voorposten te verlenen”.
Kort nadat het communiqué was vrijgegeven, tweette Netanyahu dat er “geen bevriezing zal zijn” van de bouw van nederzettingen.
Volgens het internationaal recht worden nederzettingen in bezette gebieden als illegaal beschouwd.
Een aantal topministers in Israël was het daarmee eens en zei dat er geen toezegging was om de bouw van nieuwe nederzettingseenheden te bevriezen.
De Israëlische adviseur van de Nationale Veiligheidsraad, Tzachi Hanegbi, zei dat de Israëlische regering haar besluit om negen buitenposten op de Westelijke Jordaanoever te legaliseren of 9.500 extra wooneenheden op de bezette Westelijke Jordaanoever te bouwen, niet zou terugdraaien.
“In tegenstelling tot berichten en tweets over de bijeenkomst in Jordanië is er geen verandering in het Israëlische beleid,” zei Hanegbi.
Minister van Financiën Bezalel Smotrich zei op Twitter dat hij “geen idee had waar ze wel of niet over gesproken hebben in Jordanië”, en voegde eraan toe dat er geen bevriezing van de nederzettingen zou komen “zelfs niet voor één dag”.
Bronnen die bekend zijn met de besprekingen vertelden Haaretz dat de toezegging om vier maanden lang niet te praten over de bouw van nieuwe nederzettingen geen echte concessie is, aangezien het planningsproces enkele maanden zou duren voordat nieuwe extra wooneenheden zelfs maar zouden kunnen worden goedgekeurd.
In reactie op de verklaringen van Netanyahu en andere Israëlische ministers, vertelde woordvoerder Ned Price van het ministerie van Buitenlandse Zaken maandag aan verslaggevers: “We denken dat de verklaring voor zichzelf spreekt.”
“Net zoals we verwachten dat de Palestijnen hun toezeggingen nakomen, verwachten we dat de Israëli’s dat ook doen.”
Geen Amerikaanse druk
Zaha Hassan, een mensenrechtenadvocaat en fellow bij de Carnegie Endowment for International Peace, zei dat de bijeenkomst opnieuw een teken was dat de VS niet bereid zijn hun invloed aan te wenden om Israël te dwingen het internationaal recht te respecteren.
“Vergaderingen in Aqaba of Sharm El Sheikh zijn mooie fotomomenten, maar meer kunnen ze niet zijn zonder de inzet van Amerikaanse macht om de situatie te deescaleren.”
Hassan zei dat de VS duidelijk hebben gemaakt dat de bilaterale banden van Washington met Israël van cruciaal belang zijn, en dat president Joe Biden het “schandalig” vond om te suggereren de militaire hulp aan het land te conditioneren.
“Israël vertellen dat hulp en politieke dekking nooit zullen worden ingetrokken of opgeschort is precies de reden waarom Israëlische functionarissen zich moedig voelen om verder te gaan met de annexatie van de Westelijke Jordaanoever,” voegde ze eraan toe.
“Het is ook de reden waarom Israëlische Knesset-leden zich vrij voelen om hun steun uit te spreken voor Israëlische kolonisten die Palestijnse dorpen aanvallen en in brand steken.”
Zondag hebben Israëlische kolonisten, onder bescherming van de Israëlische strijdkrachten, tientallen Palestijnse huizen en auto’s in brand gestoken in de stad Huwwara, nabij de stad Nablus op de bezette Westelijke Jordaanoever. De aanval kwam nadat een Palestijnse schutter twee Israëlische kolonisten had doodgeschoten die door de Palestijnse stad reden.
De aanval op de stad werd gesteund door Israëlische functionarissen, waaronder Smotrich, die opriep tot “het zonder genade aanvallen van de steden van terreur en hun aanstichters, met tanks en helikopters”.
Ten minste 62 Palestijnen zijn dit jaar door Israëli’s gedood, met meer dan één dode per dag.
Dit volgt op een sterke toename van het geweld in 2022, toen ten minste 167 Palestijnen werden gedood op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem, het hoogste dodental in die gebieden in één jaar sinds de Tweede Intifada.
Hoewel de besprekingen in Akaba in het gezamenlijke communiqué werden omschreven als “grote vooruitgang”, werd de top door een aantal Palestijnse facties veroordeeld.
Suhail al-Hindi, een vooraanstaand lid van de Hamas-beweging, zei dat de bijeenkomst in Aqaba “erop gericht is het Palestijnse volk op de knieën te krijgen”, terwijl Maher Mezher, lid van het linkse Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP), zei dat de top niet het Palestijnse volk vertegenwoordigt.