De opmerkingen zijn de laatste uit Washington die wijzen op bezorgdheid over de koers van Netanyahu’s nieuwe regering.
De Verenigde Staten hebben hun verbijstering geuit over het besluit van Israël om de joodse nederzettingen in bezet Palestijns gebied uit te breiden, nu de VN-Veiligheidsraad een ontwerpresolutie overweegt om de maatregel te veroordelen.
Het Witte Huis gaf donderdag een zeldzame berisping aan het adres van Israël en zei dat de bouw van nederzettingen “feiten op de grond creëert” die de kansen op een vreedzame oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict verkleinen.
“We zijn diep geschokt door de aankondiging van de Israëli’s”, zei Karine Jean-Pierre, perschef van het Witte Huis, over de plannen die de regering van premier Benjamin Netanyahu zondag bekendmaakte om negen joodse kolonistenposten op de bezette Westelijke Jordaanoever toe te staan. Het plan voorziet ook in de massale bouw van nieuwe woningen in bestaande nederzettingen.
“De Verenigde Staten zijn sterk gekant tegen deze unilaterale maatregelen die de spanningen verergeren, het vertrouwen tussen de partijen schaden en de geografische levensvatbaarheid van de tweestatenoplossing ondermijnen,” voegde Jean-Pierre eraan toe.
De opmerkingen zijn de laatste uit Washington die wijzen op bezorgdheid over de koers van Netanyahu’s nieuwe regering.
Volgens Axios heeft de regering Biden Netanyahu gewaarschuwd om niet door te gaan met een regeerakkoord dat minister Bezalel Smotrich controle zou geven over het bestuur op de bezette Westelijke Jordaanoever.
De VS hebben gezegd dat zij zich zullen verzetten tegen alle stappen die de vooruitzichten op een tweestatenoplossing ondermijnen, waaronder de uitbreiding van illegale nederzettingen, stappen in de richting van annexatie van de Westelijke Jordaanoever en verstoring van de historische status quo van heilige plaatsen in bezet Oost-Jeruzalem.
VN-resolutie gepland
De VN-Veiligheidsraad werkt momenteel aan een resolutie waarin de Israëlische nederzettingen worden veroordeeld. De resolutie, nog in ontwerp, “bevestigt opnieuw dat de vestiging door Israël van nederzettingen in de sinds 1967 bezette Palestijnse gebieden, met inbegrip van Oost-Jeruzalem, geen rechtsgeldigheid heeft en een flagrante schending is van het internationaal recht”.
Ook “veroordeelt hij alle pogingen tot annexatie, met inbegrip van besluiten en maatregelen van Israël betreffende nederzettingen, met inbegrip van voorposten van nederzettingen”, en roept hij op tot de onmiddellijke terugdraaiing daarvan.
De tekst van de Veiligheidsraad “herhaalt zijn eis dat Israël onmiddellijk en volledig stopt met alle nederzettingsactiviteiten in de bezette Palestijnse gebieden, met inbegrip van Oost-Jeruzalem, en dat het al zijn wettelijke verplichtingen in dit verband volledig nakomt”.
De VS heeft zich echter uitgesproken tegen de voorgestelde resolutie.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken maakte duidelijk dat de Verenigde Staten, die een vetorecht hebben in de Veiligheidsraad, de resolutie niet zouden steunen die naar verluidt was geïnitieerd door de Verenigde Arabische Emiraten, een Amerikaanse bondgenoot die de betrekkingen met Israël heeft genormaliseerd.
“Ons standpunt is dat de indiening van deze resolutie geen steun biedt aan de voorwaarden die nodig zijn om de onderhandelingen over een tweestatenoplossing vooruit te helpen, net zoals wij vinden dat het nieuws uit Israël van zondag geen steun biedt”, zei woordvoerder Vedant Patel van het ministerie van Buitenlandse Zaken, verwijzend naar het Israëlische besluit over de nederzettingen.
Hij wilde niet zeggen of de Verenigde Staten hun veto zouden uitoefenen – wat de eerste keer zou zijn onder Biden, die Rusland ervan heeft beschuldigd zijn vetorecht te misbruiken.
De spanningen in de regio lopen hoog op. Israëlische troepen hebben dit jaar tot nu toe 42 Palestijnen gedood op de bezette Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem.
In 2022 zijn ten minste 220 mensen omgekomen bij Israëlische aanvallen in de bezette gebieden, onder wie 48 kinderen. Ten minste 167 waren afkomstig van de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem.
Ondertussen zijn 30 Israëli’s gedood, waaronder een kind, het hoogste dodental sinds 2008.
Het hernieuwde Israëlische geweld komt nu het leger de operaties op de Westelijke Jordaanoever opvoert te midden van een heroplevend Palestijns gewapend verzet.
CIA-directeur William Burns waarschuwde deze maand dat het geweld in de regio begint te lijken op de Tweede Intifada.