Het grondstofarme koninkrijk worstelt met een crisis in de kosten van levensonderhoud die de afgelopen dagen tot protesten heeft geleid.
Het vertrouwen van de Jordaniërs in hun regering is dit jaar naar een historisch dieptepunt gezakt en ligt nu 41 punten lager dan ten tijde van de opstanden van de Arabische Lente, volgens een rapport uit 2022 van Arab Barometer.
De belangrijkste oorzaak van het verlies aan vertrouwen van de Jordaniërs in hun regering is de economie, die door bijna twee derde als het meest kritieke probleem voor Jordanië wordt genoemd.
Het land kampt met een crisis van stijgende kosten van levensonderhoud en het onvermogen om veel jongeren een baan te bieden. Het traditionele regeringscontract van Jordanië, waarbij de heersende Hasjemitische familie patronagebanen uitdeelt aan de stammen van het land, is uiteengevallen nu de staatskas leegloopt.
Het toerisme in Jordanië, een zeldzaam lichtpuntje voor het land, werd bijzonder hard getroffen door de pandemie. De totale werkloosheid is sinds 2019 gestegen van 19 naar 23 procent en bedraagt momenteel 50 procent voor de jongeren in het koninkrijk. De inval van Rusland in Oekraïne heeft ook bijgedragen aan de stijgende prijzen.
Jordaniërs van verschillende achtergronden, regio’s en sociale niveaus beoordeelden de economie gelijk, met slechts 15 procent die het als “goed” classificeerde, wat duidt op wijdverspreide ontevredenheid binnen het koninkrijk.
De mate van economische frustratie en het verlies van vertrouwen in de regering is opmerkelijk omdat Jordanië grotendeels is ontsnapt aan de beroering die zijn buurlanden trof na de Arabische lente van 2011.
Corruptie
In december werd Jordanië getroffen door zeldzame protesten van taxi- en vrachtwagenchauffeurs tegen de stijgende brandstofprijzen. Vorige week werden drie Jordaanse politieagenten gedood tijdens een schietpartij toen zij probeerden de vermoedelijke moordenaars aan te houden van een hoge politiechef uit de zuidelijke stad Maan, waar onrust heerst.
De Jordaniërs zijn ook gefrustreerd over de corruptie. Van de ondervraagden zei 88% dat corruptie in grote of middelgrote mate voorkomt bij de nationale overheid, een dramatische stijging ten opzichte van de Arabische Lente, toen tweederde zei dat het ook zo was.
Het 10 miljoen inwoners tellende land, ingeklemd tussen Irak, Syrië, Israël, de bezette Westelijke Jordaanoever en Saoedi-Arabië, is een van de nauwste regionale bondgenoten van de VS en sterk afhankelijk van Washington voor hulp.
Wellicht niet verrassend voor een land waar minstens de helft van de bevolking van Palestijnse afkomst is, is slechts vijf procent van de ondervraagden voorstander van normalisatie met Israël. Jordanië heeft ongeveer twee decennia geleden diplomatieke banden met zijn buurland aangeknoopt. Maar de betrekkingen worden grotendeels onderhouden op regeringsniveau, met beperkte interactie van mens tot mens.
Minder dan één procent van de ondervraagden in de Arabische Barometer noemt buitenlandse inmenging en terrorisme als grootste uitdaging. Slechts één procent noemde instabiliteit als een punt van zorg.