Autoriteiten zeggen dat ze protesten zullen tegenhouden als vrachtwagen- en taxichauffeurs en handelaren demonstreren tegen stijgende brandstofkosten.
Een senior Jordaanse politieagent werd doodgeschoten tijdens protesten op donderdag in de zuidelijke stad Al-Husseiniya, toen de protesten tegen de stijging van de brandstofprijzen aanhielden, zeiden de autoriteiten op vrijdag.
Kolonel Abdul Razzaq Dalabeh, de plaatsvervangende politiechef van de provincie Maan, werd tijdens zijn dienst in het hoofd geschoten, terwijl agenten probeerden “rellen te kalmeren”, zei het Directoraat Openbare Veiligheid (PSD) in een verklaring.
Het zuiden van Jordanië is al enkele dagen getuige van stakingen en demonstraties uit protest tegen een stijging van de brandstofprijzen die de kosten van het levensonderhoud heeft verhoogd. De stijgingen betreffen onder meer de diesel voor vrachtwagens en bussen en kerosine voor verwarming.
Vrachtwagen- en taxichauffeurs en handelaars hebben zich deze week aangesloten bij de stakingen, terwijl op online geplaatste video’s te zien is hoe sommige demonstranten de wegen blokkeren en in botsing komen met de veiligheidstroepen.
De PSD zei vrijdag in een verklaring dat zij “gepast” geweld zal gebruiken tegen “relschoppers”.
Wij zullen met ijzeren vuist optreden tegen iedereen die levens en openbare eigendommen probeert aan te vallen en de veiligheid van het land en de burgers bedreigt.
– Jordaans Directoraat Openbare Veiligheid
Reuters meldde dat de straten vrijdag kalm waren, maar sporadische protesten gingen door, voor verschillende moskeeën na het vrijdaggebed.
De Amerikaanse regering verbood haar personeel donderdag om tot nadere orde naar de provincies Karak, Tafilah, Maan en Aqaba te reizen.
De Amerikaanse ambassade in Jordanië zei dat de reisbeperkingen het gevolg zijn van “berichten over aanhoudende protesten, [mensen] die banden verbranden en stenen gooien naar voertuigen op straten en snelwegen in heel Jordanië en met name in het zuiden”.
“Wegafsluitingen en gerelateerde veiligheidsincidenten zijn frequent en onvoorspelbaar, en hulpdiensten ondervinden aanzienlijke vertragingen bij het reageren op oproepen om hulp”, aldus de ambassade.
Ondertussen hebben de Jordaanse autoriteiten de toegang tot TikTok opgeschort, waarbij veel gebruikers klaagden dat ze er vrijdag geen toegang toe hadden.
De Cybercrime Unit van de PSD zei dat zij het platform had opgeschort vanwege wat zij omschreef als “misbruik door haar gebruikers, hetzij door het verheerlijken van geweld, oproepen tot chaos, het promoten van video’s van buiten het koninkrijk en het vervalsen ervan om de gevoelens van burgers te beïnvloeden”.
Belastingverhoging
Sinds het begin van het jaar heeft de regering de prijs van diesel zesmaal en die van benzine vijfmaal verhoogd, hoewel zij de prijs van benzine de afgelopen twee maanden tweemaal heeft verlaagd.
Zij begon in 2017 geleidelijk alle subsidies op brandstof af te schaffen en de belastingen regelmatig te verhogen, als onderdeel van de voorwaarden die het Internationaal Monetair Fonds had opgelegd om een einde te maken aan de subsidies.
Economisch onderzoeker Fahmy al-Kutut vertelde Middle East Eye vorige maand dat de regering een belasting van 121 procent heeft geheven op benzine met 90 procent loodvrij octaan, 182 procent op benzine die 95 procent loodvrij is, en 52 procent op diesel en kerosine.
De belastingverhoging heeft de koopkracht van de Jordaniërs, die al worstelen met de inflatie na Covid 19 en de gevolgen van de oorlog in Oekraïne, nog verder verzwakt.
De brandstofrekening maakt naar schatting 40% van het inkomen van de gemiddelde burger uit, wat neerkomt op 493 dollar per maand.
In het begrotingsjaar 2021-2022 varieerde het gemiddelde jaarinkomen in Jordanië, dat als middeninkomensland wordt beschouwd, van 4.096 tot 12.695 dollar.
Volgens de Wereldbank steeg het armoedecijfer in Jordanië in 2021 tot 24 procent als gevolg van de Covid-19 pandemie, wat betekent dat een kwart van de Jordaniërs nu onder de armoedegrens leeft.