Turkse president zegt dat Turkije, Syrië en Rusland gezamenlijk onderhandelingen kunnen voeren en kunnen toewerken naar een bijeenkomst van de leiders.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan zei donderdag dat Ankara de banden met de Syrische regering wil normaliseren via trilaterale contacten waarbij ook Rusland betrokken zou zijn.
“Vanaf nu willen we een stap zetten als trio Syrië-Turkije-Rusland”, zei Erdogan. “Daarvoor moeten eerst onze inlichtingenorganisaties samenkomen, dan onze ministers van Defensie, dan onze ministers van Buitenlandse Zaken. Laten we als leiders samenkomen na hun gesprekken.”
Erdogan zei dat hij dit voorstel deed aan zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin, die volgens hem al had ingestemd met het stappenplan. In augustus zei Erdogan dat Ankara niet streeft naar de verwijdering van de Syrische president Bashar al-Assad, wat een verschuiving betekent van zijn beleid van steun aan de opstand tegen de regering van Assad in de afgelopen tien jaar.
Hij voegde er echter ook aan toe dat Turkije de aanwezigheid van Syrische Koerdische milities langs de Turkse grens niet zal tolereren. Turkije ziet de militie van de Volksbeschermingseenheden (YPG) als een verlengstuk van de PKK, een gewapende Koerdische factie die al tientallen jaren in oorlog is met de Turkse staat.
Erdogan zei dat Turkije de YPG zal blijven aanvallen binnen de 30 km lange zone ten zuiden van zijn grens die in een reeks afspraken met Assads beschermheer Rusland tot bufferzone is verklaard.
Turkije begon een intensieve bombardementscampagne in Noord-Syrië als reactie op een dodelijke terreuraanslag in Istanbul in november. Tijdens deze campagne zijn zowel Syrische regeringstroepen als YPG-strijders gedood. De YPG en de PKK ontkennen elke betrokkenheid bij de aanslag in Istanbul.
Erdogan beschuldigde de YPG ervan oliebronnen te exploiteren met Amerikaanse bescherming om het product vervolgens aan Damascus te verkopen.
“Waar verkopen ze de olie? Ze verkopen aan het regime,” zei Erdogan. “Maar nu is het geduld voorbij. Nu hebben we allerlei stappen ondernomen en doen dat nog steeds in de richting van hun raffinaderijen, oliebronnen, enz.”
Turkije heeft de oliebronnen de afgelopen maand ook onder vuur genomen, wat tot spanningen leidde met de VS, die troepen in de buurt heeft en de SDF steunt, een militie onder leiding van de YPG die de strijd aangaat met IS.
Tijdens dezelfde opmerkingen haalde Erdogan ook uit naar de EU-buitenlandchef Josep Borrell, die onlangs kritiek uitte op Ankara, een kandidaat-lidstaat van de EU, omdat het zich niet aansloot bij de sancties van de Unie tegen Rusland.
“Ik neem Borrell niet als mijn gesprekspartner,” zei Erdogan. “Hij kan alleen [de Turkse minister van Buitenlandse Zaken] Mevlut Bey’s gesprekspartner zijn. Zijn uitleg is helemaal niet elegant. Met andere woorden, Borrell kan onze betrekkingen met Rusland niet benoemen of regelen. Hij heeft de kwaliteit noch de capaciteit om een dergelijke beslissing over deze zaken te nemen.”
Erdogan zei dat dankzij de toenadering van Ankara tot Moskou het Oekraïense graan via de Bosporus naar Europa is vervoerd, waardoor aan 44 procent van de Europese vraag wordt voldaan. Hij voegde eraan toe dat Russische meststoffen en ammoniak binnenkort naar buitenlandse markten zullen worden verscheept, waardoor de kans op een nieuwe crisis wordt verminderd.
De binnenlandse druk op Ankara om de banden met Damascus aan te halen neemt toe. De roep van de Turkse oppositie om verzoening tussen Turkije en Syrië wordt elke dag groter, nu het publiek steeds vijandiger staat tegenover de bijna vier miljoen Syrische vluchtelingen in het land.
De Syrische regering werd een internationale paria toen zij in 2011 protesten met geweld neersloeg en een burgeroorlog ontketende die nog steeds voortduurt en vermoedelijk een half miljoen levens heeft gekost.
Syrië blijft de grootste ontheemdencrisis ter wereld, met 6,8 miljoen vluchtelingen en 6,2 miljoen binnenlandse ontheemden, volgens cijfers van de VN.
Maar de laatste jaren hebben veel Arabische landen, vooral de VAE, de banden met Damascus hersteld. Verscheidene hebben er bij de Arabische Liga op aangedrongen Syrië weer toe te laten. Ondertussen heeft Washington rechtstreekse gesprekken gevoerd met Syrische functionarissen om compromissen te sluiten en de Amerikaanse journalist Austin Tice vrij te krijgen.
Damascus, verlamd door een decennium van oorlog, strenge sancties en een verwoestende economische crisis, wil graag weer contact opnemen, maar velen in Ankara vinden de voorwaarden van de Syrische regering voor gesprekken, niet alleen met Turkije maar ook met de VS en de Arabische Liga, onrealistisch.