Minstens 15 doden zijn er gemeld nadat al-Sadr meldde dat hij zich terugtrekt uit de politiek. Dit gebeurde nadat veel van zijn aanhangers demonstraties begonnen na het horen van het nieuws.
Protesten die waren aangewakkerd door de terugtrekking van Muqtada al-Sadr uit de politiek op maandag, liepen uit op een dodelijke chaos, toen botsingen in Bagdad zich over Zuid-Irak verspreidden en waarbij minstens 15 doden vielen.
De gevechten in de Iraakse hoofdstad rond de versterkte Groene Zone gingen tot diep in de nacht door, terwijl geweerschoten en explosies over de stad klonken.
Toch was het niet altijd duidelijk wie tegen wie vocht. Sadr’s Saraya al-Salam-factie beweerde te vechten tegen zowel door Iran gesteunde paramilitairen als federale troepen van de Speciale Divisie, hoewel militaire bronnen aan Middle East Eye vertelden dat de paramilitaire groepen van Hashd al-Shaabi zich tegenhielden.
Doktoren vertelden AFP dat 15 demonstranten werden gedood; Reuters schatte de tol op 17. Onder de gewonden was de federale politie, onder wie de politiechef.
De chaos begon maandagochtend, toen de invloedrijke sjiitische geestelijke Moqtada al- Sadr aankondigde dat hij zich terugtrok uit de politiek. Sadr, die zijn pogingen om een regering te vormen heeft zien gedwarsboomd door zijn door Iran gesteunde rivalen nadat hij de verkiezingen van oktober als winnaar uit de bus kwam, heeft deze bewering al meerdere keren gedaan.
Desalniettemin begonnen zijn aanhangers, van wie velen al een sit-in-protest hielden buiten het parlement in de Groene Zone van Bagdad om nieuwe verkiezingen te eisen en regeringsgebouwen te bestormen.
Kort daarna begonnen de confrontaties met veiligheidstroepen, en hoewel ze door premier Mustafa al-Kadhimi, een Sadr-bondgenoot, werd bevolen om geen scherp vuur te gebruiken, begonnen er berichten te circuleren over slachtoffers onder de sadristen.
Tegen de avond lag de Groene Zone zwaar onder vuur. Konvooien van Sadr’s Saraya al-Salam-strijders trokken naar het district, uitwaaierend over de weg die zich uitstrekte van de al-Jumhuriya-brug naar de Groene Zone.
Automatische geweren, raketgranaten, op voertuigen gemonteerde kanonnen en mortieren werden afgevuurd op de Groene Zone, en later bleek dat raketten ook onderdeel waren, van de wapens. In de verwarring was het niet altijd duidelijk wie op wie aan het schieten was.
Een commandant van Sadr’s gewapende factie Saraya al-Salam vertelde Middle East Eye dat Sadrist-demonstranten vastzaten in kruisvuur in de Groene Zone.
“We hebben honderden demonstranten binnenin opgesloten. Deze mensen verlieten hun posities niet en kwamen van beide kanten vast te zitten tussen het vuur”, zei hij.
“We proberen ze te beveiligen. We zullen niet stoppen totdat onze tegenstanders zich overgeven. Zij weigeren zich over te geven en wij ook niet.”
Verspreiding naar het zuiden
Opgesloten door een avondklok en bang om naar buiten te gaan, brachten de inwoners van Bagdad de nacht door in de hoop dat de rust zou worden hersteld.
Sadr zelf zei dat hij in hongerstaking ging tot het einde van de gevechten, terwijl Hadi al-Ameri, hoofd van de door Iran gesteunde Badr-organisatie, ook opriep tot kalmte.
Advocaat Marwa Abdel Ridha was in wanhoop. “Ik heb de afgelopen uren gehuild. Iedereen met een geweten zou bedroefd zijn door de moord op deze jonge mannen”, vertelde ze aan MEE.
“Hoe is het ieders schuld om te worden gebruikt als brandstof voor gevechten waarin ze geen controle hebben? Ik weet niet wanneer we zullen rusten en wanneer deze kwelling zal eindigen.”
Ali Ahmed, een apotheker in de Iraakse hoofdstad, zei: “Irakezen zijn gewend aan oorlogen en vechten. Wat ik nu voel is meer dan angst. Het is een echte bitterheid.”
‘Waarom al dat vechten? Iedereen is corrupt en onschuldige mensen zijn de slachtoffers en ze betalen elke keer de prijs’
– Ali Ahmed, inwoner van Bagdad
“Waarom al dat vechten? Iedereen is corrupt en onschuldige mensen zijn de slachtoffers en ze betalen elke keer de prijs. Is er geen verstandig persoon om dit bloeden te stoppen?”voegde hij toe.
Het duurde niet lang voordat de onenigheid zich naar het zuiden verspreidde naar provincies met een sjiitische meerderheid, waar zowel Sadr als zijn door Iran gesteunde rivalen enorme steun genieten.
Het hoofdkwartier van vele pro-Iraanse gewapende facties, waaronder Asaib Ahl al-Haq en Kataeb Hezbollah, werden in brand gestoken, beschoten met mortierbommen of gewoon beschoten in Bagdad, Diwaniyah en Basra.
Volgens lokale media bestormden Sadrs aanhangers ook het provinciale regeringsgebouw in het zuidelijke gouvernement Dhi Qar.
Naar verluidt deden ze hetzelfde in de gouvernementen Wasit en Maysan, evenals in de steden Nasiriyah en Hillah. Graffiti die het Maysan-gouvernementgebouw sierde, leek te lezen “gesloten op bevel van het volk”.
In Basra verbrandden sadristische demonstranten banden en zetten wegversperringen op.