Autoritaire landen in de regio gebruiken de Covid-19-pandemie om de controle over de media te vergroten.
Volgens een nieuw rapport van Reporters Without Borders (RSF) blijven het Midden-Oosten en Noord-Afrika ’s werelds slechtste regio voor persvrijheid, met autoritaire landen die de aanhoudende Covid-19-pandemie gebruiken om hun grip op het delen van informatie te vergroten.
In de jaarlijkse wereldindex voor persvrijheid van RSF die dinsdag werd gepubliceerd , stonden negen landen in de MENA-regio op de onderste tiende van de ranglijst.
“Met massale statistieken en mediakanalen die beperkt zijn tot het publiceren van officiële publicaties, hebben de meest autoritaire landen van het Midden-Oosten de pandemie gebruikt om hun bestaande methoden om de pers de mond te snoeren voort te zetten of zelfs te versterken,” zei RSF in haar rapport.
De jaarlijkse index geeft een overzicht van de persvrijheidssituatie in 180 landen en gebieden. Dit jaar zei RSF dat er blijkt uit haar gegevens dat journalistiek “volledig geblokkeerd of ernstig belemmerd” wordt in bijna driekwart van de geëvalueerde landen, waardoor het nog moeilijker wordt voor mensen om toegang te krijgen tot de juiste informatie in tijden van wereldwijde gezondheidsnoodsituaties.
Iran, op plaats 174, staat onderaan de ranglijst van de RSF sinds de index voor het eerst werd gemaakt in 2002. Toch zei de organisatie dat de situatie voor journalisten was verslechterd tijdens de pandemie, waarbij Teheran ‘een van’ s werelds meest draconisch censurerend land werd m.b.t verslaggeving van de viruscrisis.
“De Islamitische Republiek vertoont geen tekenen van verlichting van de intimidatie van onafhankelijke journalisten en mediakanalen, of van een lossere greep op het medialandschap als geheel”, zei RSF.
Vorig jaar executeerde Iran Ruhollah Zam, een oppositie-activist en dissidente journalist, wat bijdraagt aan de staat van dienst van het land wat betreft”het hoogste aantal journalisten in de afgelopen 50 jaar te hebben geëxecuteerd”.
De mediawaakhond zei dat Saoedi-Arabië, dat op de 170e plaats staat, het aantal journalisten en burgerjournalisten dat in het land wordt vastgehouden, heeft verdrievoudigd sinds kroonprins Mohammed bin Salman (MBS) aan de macht kwam in 2017, waarbij de meeste willekeurig werden vastgehouden en waarschijnlijk zijn onderworpen aan marteling.
“Journalisten worden automatisch verdacht als ze voor neutraliteit kiezen in plaats van de officiële mediaregel te volgen, namelijk om MBS te prijzen”, zei RSF over Saoedi-Arabië.
Opsluiting van journalisten
De waakhond zei dat Noord-Afrikaanse landen hun rechtssysteem steeds vaker gebruikten om journalisten het zwijgen op te leggen.
RSF belichtte de zaak van de Algerijnse verslaggever Khaled Drareni, die door een rechtbank in de hoofdstad Algiers een gevangenisstraf van twee jaar kreeg nadat hij afgelopen maart was gearresteerd.
De onafhankelijke journalist had uitgebreid verslag gedaan van de protestbeweging van het land, die een jaar lang had opgeroepen tot een herziening van het politieke systeem van het land. Drareni werd veroordeeld voor “het aanzetten tot een ongewapende bijeenkomst” en “het in gevaar brengen van de nationale eenheid”.
In Egypte, dat op de 166e plaats staat, hebben de autoriteiten de publicatie van alle Covid-19-statistieken verboden buiten die van het ministerie van Volksgezondheid van het land, en hebben ze volgens RSF meer dan 30 websites geblokkeerd tijdens de pandemie.
Afgelopen maart werd in Cairo een journalist verdrevenvan The Guardian voor het citeren van een onderzoek dat het werkelijke aantal Covid-19 gevallen vast stelde, die waanzienlijk hoger waren dan de cijfers van de overheid.
RSF merkte op dat sinds president Abdel Fattah el-Sisi de regering van de eerste democratisch gekozen leider van Egypte, Mohamed Morsi, omver wierp, het Noord-Afrikaanse land een van de grootste gevangenbewaarders van journalisten ter wereld was geworden.
In een rapport uit 2020 van het Committee to Protect Journalists bleek dat, naast Egypte, Turkije en Saoedi-Arabië tot ’s werelds hoogste gevangenbewaarders van journalisten behoorden.