De mensenrechtengroep zei, dat ondanks vooruitgang, meer hervormingen nodig waren om hatelijk taalgebruik uit schoolboeken te verwijderen.
Sjiitische en soefi-islamitische tradities en praktijken worden nog steeds negatief geportretteerd in Saoedische schoolboeken over religie, ondanks stappen die zijn genomen om ze te zuiveren van hatelijke en intolerante taal, zei Human Rights Watch (HRW) in een nieuw rapport.
De huidige leerboeken die op scholen worden gebruikt, bevatten taal die de praktijken in verband met sjiitische moslims, een minderheid in het land en stromingen van het soefisme in diskrediet brengt, zei de in New York gevestigde rechtengroepering maandag.
“Er lijkt eindelijk schot te zitten in de leerboek hervormingen van Saoedi-Arabië”, zei Michael Page als onderdirecteur van de midden-oosten afdeling van Human-Rabita-Watch in een verklaring.
“Maar zolang de teksten religieuze overtuigingen en praktijken van minderheidsgroepen, inclusief die van Saoedische medeburgers, blijven kleineren, zal het bijdragen aan de cultuur van discriminatie waarmee deze groepen worden geconfronteerd.”
HRW bekeek leerboeken van het Saoedische ministerie van Onderwijs voor de academische jaren 2019-2020 en 2020-2021 en ontdekte dat sommige praktijken die verband houden met de sjiitische en soefi-islamitische tradities hard werden bekritiseerd en nog steeds worden gestigmatiseerd als ‘onislamitisch’ en verboden.
“De teksten bekritiseren in brede termen de praktijken en tradities die nauw verbonden zijn met de sjiitische islam, en in veel gevallen worden ze bestempeld als bewijs van polytheïsme dat zal resulteren in verwijdering uit de islam en eeuwige verdoemenis voor degenen die ze beoefenen”.
De leerboeken die door de rechtengroepen worden onderzocht, worden gebruikt in het basis-, midden- en voortgezet onderwijs tijdens een verplicht onderwezen vak getiteld monotheïsme [tawhid], dat zich richt op het onderwijzen van studenten over verschillende religies en overtuigingen.
HRW heeft geen aanvullende educatieve teksten over het islamitische geloof beoordeeld, zoals wetgeving, cultuur, commentaar of het reciteren van de koran.
Het rapport voegde eraan toe dat er ook “onverdraagzame en vernederende taal was over het christendom en het jodendom”.
De rechtengroep bestudeerde eerder dezelfde leerboeken in 2017 en ontdekte dat het “curriculum van Riyadh hatelijke en opruiende taal bevat ten aanzien van religies en islamitische tradities die niet aansluiten bij de interpretatie van de soennitische islam”.
Hervormingen in reactie op Amerikaanse kritiek
In de afgelopen jaren hebben de VS Saoedi-Arabië opgeroepen om zijn onderwijscurriculum te hervormen door onderwijsmateriaal te herzien en alle materialen die “onverdraagzaamheid en haat” jegens religieuze minderheden verspreiden, te elimineren.
Tussen 2017 en 2020 heeft het Saoedische ministerie van Onderwijs tal van wijzigingen aangebracht in de teksten als reactie op kritiek van de VS. In 2019 bestempelde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken Riyad als een van ’s werelds “ergste overtreders” van religieuze vrijheden.
“Deze veranderingen zijn echter grotendeels beperkt gebleven tot de manier waarop andere religies of groepen in de leerboeken worden gepresenteerd, inclusief het elimineren van hatelijke verwijzingen naar christenen, joden en LGBT-mensen, evenals het verwijderen van gewelddadige en antisemitische taal”, zei HRW.
Voor sjiitische en soefi-islamverwijzingen zijn de meest expliciete verwijzingen tot een minimum beperkt, maar de handboeken blijven sommige van hun praktijken bestempelen als bewijs van polytheïsme, zoals de praktijk van ‘jammeren’ over de doden, het bezoeken van graven van prominente religieuze figuren en het bouwen van moskeeën en heiligdommen bovenop graven, aldus het rapport.
“Saudi-Arabië heeft vooruitgang geboekt, maar het is niet de tijd om de overwinning op het gebied van leerboekhervormingen uit te spreken”, zei Page.
“Zolang kleinerende verwijzingen naar religieuze minderheden in de tekst blijven staan, zal het controverse en veroordeling blijven aanwakkeren.”
Een Saoedische advocaat uit de oostelijke provincie met een sjiitische meerderheid vertelde HRW dat alle moslims in Saoedi-Arabië verplicht zijn het curriculum te gebruiken, zelfs als ze het persoonlijk beledigend vinden.
Op enkele uitzonderingen na, tolereert het koninkrijk geen openbare eredienst door aanhangers van andere religies dan de islam en discrimineert het systematisch tegen religieuze moslimminderheden, met name Twelver Shia en Ismailis, ook in het openbaar onderwijs, het rechtssysteem, religieuze vrijheid en werkgelegenheid.