Ruhollah Zam was naar Iran ‘gelokt’ nadat hij in Parijs onder politiek asiel in ballingschap had geleefd.
Iran heeft een voormalig oppositiefiguur geëxecuteerd vanwege zijn betrokkenheid bij protesten tegen de regering in 2017, zo maakte de staatstelevisie zaterdag bekend.
Ruhollah Zam had politiek asiel gekregen in Frankrijk en woonde naar verluidt in Parijs, waar hij een website beheerde met de naam Amadnews en een kanaal op de Telegram-berichtenapp, voordat hij terug naar Iran werd “gelokt”.
De staatstelevisie zei dat de “contrarevolutionaire” Zam zaterdagochtend werd opgehangen nadat het hooggerechtshof zijn straf had bekrachtigd vanwege “de ernst van de misdaden” die tegen de Islamitische republiek waren gepleegd.
De woordvoerder van de rechterlijke macht, Gholamhossein Esmaili, zei dinsdag dat het vonnis van Zam door het Hooggerechtshof “meer dan een maand geleden” is bekrachtigd.
De in Londen gevestigde mensenrechten organisatie Amnesty International omschreef Zam in een verklaring nadat zijn vonnis was bekrachtigd als een “journalist en dissident”.
Amnesty markeerde de executie als een schokkende escalatie in het gebruik van de doodstraf als onderdrukkingsmiddel.
De Revolutionaire Garde van Iran kondigde de arrestatie van Zam in oktober 2019 aan en beweerde dat hij was “geregisseerd door de Franse inlichtingendienst”.
Ze zeiden dat ze Zam hadden “gevangen” in een “complexe operatie met behulp van inlichtingen”. Ze zeiden niet waar de operatie plaatsvond.
Het officiële persbureau IRNA zei dat hij ook was veroordeeld voor spionage voor Frankrijk en een niet nader genoemd land in de regio, in samenwerking met de ‘vijandige regering van Amerika’. En ook dat hij handelde tegen ‘de veiligheid van het land’, de ‘heiligheid van de islam’ had bespot en zette aan tot geweld tijdens de protesten van 2017.
Zeker 25 mensen kwamen om tijdens de onrust in december 2017 en januari 2018 die werd aangewakkerd door economische tegenspoed.
Telegram sloot Zam’s kanaal af nadat Iran had geëist dat het de account zou verwijderen wegens het aanzetten tot een “gewapende opstand”.
Reporters Without Borders (RSF) veroordeelde de executie zaterdag.
“RSF is verontwaardigd over deze nieuwe misdaad van Iran”, twitterde de organisatie.
Het beschuldigde de Iraanse opperste leider, ayatollah Ali Khamenei, als “het brein van deze executie”.
‘Corruptie op aarde’
Zam werd beschuldigd van het verspreiden van “corruptie op aarde”, een van de ernstigste misdrijven onder de Iraanse wet, en in juni ter dood veroordeeld.
De staatstelevisie zond in juli een “interview” met hem uit, waarin hij lijkt te zeggen dat hij geloofde in reformisme totdat hij in 2009 werd vastgehouden tijdens protesten tegen de omstreden herverkiezing van de ultraconservatieve president Mahmoud Ahmadinejad.
Hij ontkende ook dat hij geweld had aangewakkerd via zijn Telegram-kanaal.
Amnesty heeft Iran herhaaldelijk opgeroepen om te stoppen met het uitzenden van video’s van “bekentenissen” van verdachten, waarvanwordt gezegd dat ze “de rechten van de verdachten schenden”.
Zam is een van de vele mensen die in de dodencel zijn gezet vanwege deelname aan of banden met protesten die Iran tussen 2017 en 2019 op zijn kop hebben gezet.
Navid Afkari, een 27-jarige worstelaar, werd in september geëxecuteerd in een gevangenis in de zuidelijke stad Shiraz.
De rechterlijke macht zei dat hij schuldig was bevonden aan “moord” voor het doodsteken van een overheidsmedewerker in augustus 2018.
Shiraz en verschillende andere stedelijke centra in Iran waren destijds het toneel van protesten en demonstraties tegen de regering vanwege economische en sociale problemen.
Drie jonge mannen werden ook ter dood veroordeeld wegens banden met dodelijke protesten in 2019, maar het Hooggerechtshof van Iran zei vorige week dat het hen opnieuw zou behandelen op verzoek van hun verdedigingsteam.
Hun vonnissen werden aanvankelijk bekrachtigd door een tribunaal wegens bewijs dat volgens de rechterlijke macht op hun telefoons was aangetroffen van hen die banken, bussen en openbare gebouwen in brand staken tijdens de golf van protesten tegen de regering.
Amnesty International zei dat Iran vorig jaar minstens 251 mensen heeft geëxecuteerd, ’s werelds op een na hoogste tol na China.